Stanisław Rembek
Stanisław Rembek był polskim pisarzem, nauczycielem i działaczem konspiracyjnym.
W 120. rocznicę urodzin Stanisława Rembeka Państwowy Instytut Wydawniczy zainaugurował pierwszą edycję jego "Dzieł zebranych" udowadniających, że był to jeden z najwybitniejszych polskich prozaików pierwszej połowy XX wieku, który przez działania cenzury PRL-u o mało nie został skazany na zapomnienie i literacki niebyt.
Stanisław Rembek urodził się 6 lipca 1901 roku w Łodzi, zmarł natomiast 21 marca 1985 w Warszawie. Ukończył historię na Uniwersytecie Warszawskim, a w latach 1924-1938 pracował jako nauczyciel w Radomiu i Piotrkowie Trybunalskim. W latach 30. znalazł się pośród elit polskich pisarzy skupionych wokół Związku Zawodowego Literatów Polskich oraz PEN Clubu. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, której niszczycielski żywioł po mistrzowsku opisał w powieści "W polu" - książce, która po 1946 roku trafiła na peerelowski indeks i została wznowiona dopiero w drugim obiegu, zapewniając mu trwałe miejsce w literaturze polskiej.
Pisarz był żołnierzem 10 Kaniowskiego Pułku Artylerii Polowej, uczestniczył w wojnie obronnej 1939, brał udział w obronie Warszawy. Okupację spędził w Grodzisku Mazowieckim, a trudy codziennego życia w tym okresie opisał w wydanym pośmiertnie "Dzienniku Okupacyjnym". Nauczał tajnie w konspiracji, był związany z Polskimi Socjalistami. Jego twórczość była objęta zakazem publikacji w okresie powojennym, został wręcz skazany na lata milczenia i zapomnienia. Rembek żył w skrajnej biedzie, w czym pomógł mu mu między innymi Bolesław Piasecki - to on przyczynił się do wydania zbioru opowiadań "Ballada o wzgardliwym wisielcu".
Był żonaty z Marią z domu Dalewską, córką Adolfa Dalewskiego, z którą miał dwie córki: Zdzisławę i Marutę. Maria Magdalena Stępniewska, jego pasierbica, przygotowała do druku jego dzienniki. Jego znakomitej, docenionej dopiero po latach twórczości daleko do romantycznego mitu - zamiast niego pełno tu brudu, przemocy, nienawiści, a więc bezkompromisowego obrazu wojny. Na motywach jego powieści i opowiadań powstały między innymi "Wyrok na Franciszka Kłosa" Andrzeja Wajdy oraz "Szwadron" Juliusza Machulskiego.







