Jan Strelau
Jan Strelau był powszechnie cenionym polskim psychologiem o międzynarodowej sławie, profesorem nauk humanistycznych, nauczycielem akademickim i autorem licznych książek. Najbardziej zasłynął ze swoich badań nad temperamentem i opracowaniem Regulacyjnej Teorii Temperamentu.
Jan Jerzy Strelau urodził się 30 maja 1931 roku w Gdańsku. Wychowywał się w Tczewie, po wojnie rozpoczął naukę w szkole średniej w Bytowie, skąd został usunięty w wyniku represji politycznych. Kontynuował naukę w seminarium duchownym w Słupsku - to tam zdał prywatną maturę, której władze państwowe nie uznawały. Ze względu na wilczy bilet zdecydował się na studia psychologiczne na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dopiero zdanie matury w trybie eksternistycznym umożliwiło mu podjęcie studiów psychologicznych na Uniwersytecie Warszawskim.
Od czasu zakończenia tam studiów pozostawał pracownikiem naukowym aż do 2001 roku. Stopień doktora uzyskał w 1963 roku, 5 lat później obronił habilitację rozprawę poświęconą temperamentowi i typom układu nerwowego. Jego kariera akademicka pełna jest sukcesów - uzyskał kolejne tytuły profesorskie, pełnił funkcję dyrektora Instytutu Psychologii, kierował pierwszą w Polsce Katedrą Psychologii Różnic Indywidualnych oraz Interdyscyplinarnym Centrum Genetyki Zachowania. Przewodniczył Europejskiemu Towarzystwu Psychologii Osobowości i Międzynarodowemu Towarzystwu Psychologii Różnic Indywidualnych. Wśród obejmowanych przez niego stanowisk znajduje się również wiceprezydent Międzynarodowej Unii Nauk Psychologicznych czy wiceprezes Polskiej Akademii Nauk. Ale to nie koniec - był sekretarzem generalnym zarządu Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, członkiem Europejskiej Akademii Nauk, dziekanem Wydziału Psychologii w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej.
Ten imponujący dorobek naukowy przekłada się również na badania z Regulacyjną Teorią Temperamentu na czele oraz analizą roli genów w kształtowaniu cech temperamentu. W 2001 roku został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał tytuł doktora honoris causa na kilku uczelniach wyższych, był laureatem wielu nagród naukowych. Zmarł 4 sierpnia 2020 roku, zostawiając po sobie liczny dorobek naukowy, wśród którego znajdują się takie książki, jak "Psychologia temperamentu", "Różnice indywidualne", "Psychologia akademicka" i wiele innych.
