Różnice indywidualne to zjawisko polegające na tym, że jednostki należące do tej samej populacji różnią się między sobą pod względem porównywalnych charakterystyk fizycznych i psychicznych. Celem badań psychologii różnic indywidualnych jest zrozumienie natury, funkcjonowania, źródeł i konsekwencji tych różnic.
Książka "Różnice indywidualne" jest rezultatem działalności badawczej i edukacyjnej jej autora, Jana Strealua. Jest to unikatowy podręcznik, obejmujący wszystkie obszary, na których koncentruje się psychologia różnic indywidualnych.
Książka jest swoistym podręcznikiem dla studentów i doktorantów psychologii oraz może służyć nieocenioną pomocą nauczycielom akademickim - szczegółowość zawartej w niej problematyki pomaga w wykładaniu i zrozumieniu zagadnień różnic indywidualnych. Z tych powodów będzie ona również przydatna pedagogom i pedagogikom, socjologom i filozofom – wszystkim tym, którzy interesują się indywidualizacją kształcenia i wychowania.
"Różnice indywidualne. Historia – determinanty – zastosowania" składa się z ośmiu części. Część pierwsza stanowi wprowadzenie do psychologii różnic indywidualnych, przedstawiając historię badań i determinanty różnic. W części drugiej autor omawia inteligencję – jej definicję i strukturę, mechanizmy poznawcze i korelaty biologiczne, pomiar inteligencji oraz jej funkcjonalne znaczenie. Część trzecia skupia się na temperamencie – opisuje pionierów badań nad temperamentem, teorie temperamentu, jego funkcjonalne znaczenie, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Osobowości poświęcona jest czwarta część książki, w której autor opisuje osobowość jako zespół cech, jej rozwój w kontekście zmienności i funkcjonalne znaczenie cech osobowości. Część piąta dotyczy stylu jako konstruktu psychologicznego, opisującego różnice indywidualne w sposobie funkcjonowania każdego człowieka. Szósta część podręcznika dotyczy inteligencji emocjonalnej, natomiast siódma – kreatywności, jej pomiarów i funkcjonalnego znaczenia. Część ósma dotyczy różnic indywidualnych w zachowaniu zwierząt, w tym cech temperamentu i osobowości wybranych zwierząt domowych.
W liczącej prawie 800 stron książce jej autor, profesor Jan Strelau, zawarł liczne ilustracje oraz indeksy, a także liczącą blisko 2000 pozycji bibliografię, z której korzystał przy pisaniu podręcznika.
Jan Strelau, żyjący w latach 1931-2020, był psychologiem, profesorem nauk humanistycznych oraz nauczycielem akademickim, autorem Regulacyjnej Teorii Temperamentu, wielokrotnie nagradzanym i wyróżnianym nagrodami naukowymi oraz państwowymi. Był autorem lub współautorem kilkuset publikacji naukowych.
Książka została opublikowana nakładem Wydawnictwa Naukowego Scholar, zajmującego się wydawaniem książek z zakresu socjologii, psychologii, stosunków międzynarodowych i nauk politycznych, regionalistyki, filozofii, historii, prawa i ekonomii oraz podręczników akademickich.
