IPN Instytut Pamięci Narodowej
W cieniu Einsatzgruppen. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940
IPN Instytut Pamięci Narodowej
IPN Instytut Pamięci Narodowej został powołany w 1999 roku, na mocy ustawy z roku 1998 roku. Swoją główną siedzibę ma w Warszawie, a w 11 innych miastach zostały powołane jego oddziały. Na czele IPN stoi prezes, od 23 lipca 2021 roku, wybrany przez Sejm RP - dr Karol Nawrocki. W ramach IPN działają:
Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,
Biuro Lustracyjne,
Archiwum IPN,
Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa,
Biuro Poszukiwań i Identyfikacji,
Biuro Edukacji Narodowej,
Biuro Badań Historycznych.
Do głównych zadań Instytutu Pamięci Narodowej należy gromadzenie i zarządzanie dokumentami państwowymi od 1944 roku do 1990 roku oraz prowadzenie śledztw w sprawach zbrodni nazistowskich i komunistycznych, popełnionych w latach 1917-1990 na osobach narodowości polskiej lub obywateli polskich - o innym pochodzeniu narodowościowym.
Ważnym zdaniem należącym do działań Instytutu jest działalność edukacyjna, a także prowadzenie badań naukowych. W związku z tą działalnością zostały wydane liczne publikacje książkowe. Pojawiają się także treści w formie audiobooków, np. : Dziennik. Wrześniowa obrona Warszawy Wacława Lipińskiego czy Tak było. Wspomnienia partyzanta 3. i 5. Wileńskiej Brygady AK Józefa Bandzio "Jastrzębia". Wśród książek wydawnictwa Instytutu Pamięci Narodowej można znaleźć: dzienniki, biografie polityczne, opisy przebiegów bitew, wspomnienia, etc. Poprzez upamiętnianie wydarzeń historycznych, miejsc i postaci w dziejach walk narodu polskiego w kraju i zagranicą pomagają przetrwać pamięci o traumatycznych wydarzeniach historycznych, bohaterach oraz systemach totalitarnych.
Instytut Pamięci Narodowej udostępnia dokumenty archiwalne służb specjalnych PRL osobom, o których były zbierane informacje.
Pierwszym prezesem Instytutu Pamięci Narodowej był prof. Leon Kieres, następnie tę funkcję pełnił dr hab. Janusz Kurtyka, aż do momentu katastrofy smoleńskiej w 2010 roku. Jego następcą, od czerwca 2011 roku, był dr Łukasz Kamiński. Poprzednikiem obecnego prezesa Instytutu był dr Jarosław Szarek.