Szatan z siódmej klasy – streszczenie szczegółowe i opracowanie

Adam Cisowski, młody detektyw i genialny uczeń warszawskiego gimnazjum, staje przed wyzwaniem odszukania skarbu francuskiego pułkownika w powieści Kornela Makuszyńskiego „Szatan z siódmej klasy”, gdzie zderzają się przygody, detektywistyczne zagadki oraz moralne wartości, ukazując życie w Polsce międzywojennej.

Geneza i gatunek utworu

Powieść Szatan z siódmej klasy, napisana przez Kornela Makuszyńskiego, po raz pierwszy ujrzała światło dzienne w 1937 roku. Autor miał na celu ukazanie młodzieży jako bystrych i zaradnych bohaterów, którzy odznaczają się wysokimi wartościami moralnymi. Makuszyński pragnął, aby młodzi czytelnicy mogli odnaleźć w książce postaci bliskie im samym oraz czerpać z nich inspirację.

Książka stanowi interesujące połączenie elementów detektywistycznych, przygodowych i młodzieżowych. Dzięki temu przyciąga uwagę tych, którzy poszukują emocji oraz zagadek do rozwiązania. Akcja rozgrywa się w Polsce międzywojennej, co dodaje jej autentyczności i umożliwia zanurzenie się w realiach tamtych czasów.

Makuszyński umiejętnie wykorzystał kontekst historyczny do stworzenia ciekawego tła fabularnego. Powieść nie tylko dostarcza rozrywki, ale także edukuje na temat życia przedwojennej Polski. Dzięki zróżnicowaniu gatunkowemu Szatan z siódmej klasy pozostaje popularną lekturą szkolną, która fascynuje kolejne pokolenia czytelników.

Do jakiego gatunku literackiego należy powieść?

Szatan z siódmej klasy to powieść dla młodzieży, która wciąga czytelnika w świat pełen przygód i detektywistycznych zagadek. Książka obfituje w emocjonujące tajemnice oraz dynamiczne wydarzenia, co sprawia, że jest niezwykle porywająca. Dodatkowo utwór posiada wartości edukacyjne, prezentując rozwój moralny i intelektualny głównego bohatera.

Szatan z siódmej klasy – streszczenie krótkie

Szatan z siódmej klasy to fascynująca historia o Adamie Cisowskim, błyskotliwym uczniu warszawskiego gimnazjum. Opowieść rozpoczyna się, gdy Adam wspomaga profesora Gąsowskiego w rozwikłaniu tajemnicy związanej z jego rodzinnymi dobrami. Podczas letnich wakacji w Bejgole młody detektyw natrafia na tropy prowadzące do skarbu pozostawionego przez francuskiego pułkownika.

Przygody Adama nabierają tempa, kiedy musi zmierzyć się z wyzwaniem fałszywego artysty usiłującego przejąć cenny depozyt. Dzięki swojej inteligencji i przebiegłości udaje mu się rozwiązać zagadki oraz zdobyć uznanie otoczenia. Powieść łączy w sobie elementy przygodowe i detektywistyczne, co czyni ją pełną emocji i tajemnic.

Charakterystyka głównych bohaterów

Adam Cisowski to główny bohater powieści „Szatan z siódmej klasy”. Swoją bystrością i pomysłowością zyskał przydomek „szatan”. Uczęszcza do warszawskiego gimnazjum, gdzie znany jest z przenikliwego umysłu oraz talentu do rozwiązywania zagadek. Cechuje go odpowiedzialność, odwaga oraz determinacja w dążeniu do celu.

Profesor Gąsowski to postać niezwykle barwna i pełna pasji. Jest nauczycielem historii, który prowadzi zajęcia z dużym zaangażowaniem. Wspólnie z Adamem podejmuje się rozwiązania tajemnicy rodzinnego skarbu, co pozwala młodemu detektywowi rozwijać swoje analityczne umiejętności.

Fałszywy malarz stanowi główne wyzwanie dla bohatera. Udaje artystę, aby zdobyć ukryty skarb, wprowadzając intrygę do opowieści. Jego działania napędzają fabułę i stają się prawdziwym testem dla Adama. Oszustwo malarza kontrastuje ze szlachetnymi cechami innych postaci.

Każda z postaci wnosi do książki „Szatan z siódmej klasy” swoje niepowtarzalne cechy i motywacje, czyniąc ją fascynującą lekturą pełną przygód oraz tajemniczych zwrotów akcji.

Główne motywy i wątki w powieści

Powieść Kornela Makuszyńskiego „Szatan z siódmej klasy” zachwyca młodzież dzięki różnorodności motywów i tematów. Edukacja stanowi tu istotny element, a relacje między uczniem a nauczycielem odgrywają kluczową rolę. Adam Cisowski, będący głównym bohaterem, imponuje swoją bystrością zarówno kolegom z klasy, jak i pedagogom.

Centralnym punktem fabuły są wątki detektywistyczne. Adam podejmuje się rozwiązania zagadek związanych z poszukiwaniem skarbu francuskiego pułkownika, co nadaje książce przygodowy charakter i przyciąga czytelników dynamicznymi zwrotami wydarzeń.

Książka porusza także kwestie społeczne i moralne, skupiając się na przyjaźni oraz lojalności. Współpraca w klasie oraz więzi Adama z rodziną Gąsowskich ukazują wartość wzajemnego wsparcia. Uczucie Adama do Wandy dodaje historii ciepła emocjonalnego.

Zagadki i odkrywanie tajemnic stanowią fundament narracji. Powieść nie tylko bawi, ale także rozwija umiejętność logicznego myślenia oraz wyciągania wniosków. „Szatan z siódmej klasy” jest opowieścią o odwadze i poszukiwaniu prawdy, która angażuje czytelnika poprzez żywe zwroty akcji oraz intrygujące postacie.

Analiza literacka i kontekst historyczny

Kornel Makuszyński w powieści „Szatan z siódmej klasy” tworzy świat pełen przygód i tajemnic. Dynamiczna fabuła oraz przystępna forma językowa sprawiają, że książka pochłania czytelnika od pierwszych stron. Styl pisarza charakteryzuje się humorem i żywiołowością, co szczególnie przyciąga uwagę odbiorców. Wprowadzenie refleksji moralnych czyni tę opowieść atrakcyjną dla młodszej publiczności.

Historyczne tło jest kluczowe dla rozwoju fabuły. Akcja osadzona jest w Polsce okresu międzywojennego, co nadaje wydarzeniom autentyczności i głębi. Postać profesora Gąsowskiego przywołującego Napoleona ukazuje ówczesne strategie oraz relacje międzyludzkie. Edukacja przedstawiona jest poprzez doświadczenia Adama Cisowskiego i jego interakcje z nauczycielami.

Makuszyński umiejętnie splata elementy edukacyjne z wartką akcją i humorem, dzięki czemu „Szatan z siódmej klasy” to nie tylko fascynująca lektura, ale także źródło wiedzy o przedwojennej Polsce. Powieść promuje wartości takie jak odwaga i lojalność oraz rozwija zdolność logicznego myślenia poprzez detektywistyczne zagadki.

Powieść Kornela Makuszyńskiego „Szatan z siódmej klasy” to pełna humoru i przygód historia młodego detektywa, Adama Cisowskiego, który dzięki swej niezwykłej inteligencji i przenikliwości mierzy się z serią zagadek – od szkolnych intryg po skomplikowaną tajemnicę ukrytego skarbu. Akcja, osadzona w malowniczych krajobrazach polskiej wsi i gwarze przedwojennej Warszawy, rozwija się w tempie zapierającym dech w piersiach, prowadząc czytelnika przez sieć intryg, niebezpieczeństw i rodzących się uczuć.

„Szatan z siódmej klasy” – Streszczenie szczegółowe

1. Plan wydarzeń

• W warszawskim gimnazjum uczeń Adam Cisowski, zwany przez kolegów „szatanem” ze względu na swój niezwykły spryt, demaskuje system odpytywania profesora Gąsowskiego, udowadniając swoją przenikliwość.
• Młody Adam, syn warszawskiego lekarza, rozwikłuje dwie domowe i szkolne zagadki: kradzież lodów oraz zniknięcie wiecznego pióra, które omyłkowo przypisano Józefowi Żelskiemu, a faktycznie ukrył Staszek Burski, zdobywając uznanie wśród rówieśników.
• Z początkiem wakacji Adam, zamiast planowanego wyjazdu nad morze, wyrusza do majątku profesora Gąsowskiego we wsi Bejgoła, by pomóc w rozwiązaniu tajemniczych kradzieży drzwi, gdzie poznaje piękną bratanicę profesora, Wandę Gąsowską, w której się zakochuje.
• W Bejgole bohater spotyka również wuja Wandy, Iwo Gąsowskiego, matematyka pochłoniętego obliczeniami, i podczas nocnego spaceru po parku zostaje uderzony w głowę przez intruza próbującego wedrzeć się do dworku.
• Po odzyskaniu przytomności i rekonwalescencji w dworku, Adam, pielęgnowany przez Wandę, zaczyna analizować wydarzenia, łącząc je z historią pewnego tajemniczego Francuza i rozpoczyna poszukiwania wskazówek na strychu.
• Na strychu dworku Adam odkrywa stary pamiętnik księdza Jana Koszyczka, który zawiera relację o dwóch francuskich żołnierzach, pułkowniku Kamilu de Berierze i jego towarzyszu, którzy dotarli do Bejgoły w 1813 roku, niosąc tajemnicę.
• Do majątku przybywa podejrzany mężczyzna podający się za malarza, którego Adam podejrzewa o wcześniejszy atak; malarz wykazuje duże zainteresowanie znikającymi drzwiami, a następnego dnia kradnie bezcenny pamiętnik.
• Adam, przewidując dalsze intrygi, pozoruje wyjazd, ale pozostaje w okolicy. Dowiaduje się o zadłużeniu majątku i natrafia na Irenkę Niemczewską, która tłumaczy mu zaszyfrowany list pułkownika de Beriera, zawierający wskazówkę do „Boskiej komedii” Dantego.
• Śledząc fałszywego malarza do chaty jego wspólników, Adam zostaje schwytany przez bandytów, którzy zmuszają go do napisania listu do Gąsowskich, w którym sprytnie ukrywa apel: „Strzeżcie domu”.
• Uwięziony w piwnicy, Adam spotyka tam Francuza, poszukiwacza skarbu, który został zdradzony przez wynajętych bandytów; podczas burzy piwnicę zalewa woda, ale bohaterowie zostają uratowani przez harcerzy, w tym przez Staszka Burskiego.
• Podczas dramatycznej przeprawy przez jezioro w burzy Francuz, pomimo osłabienia, ratuje małego harcerza. Bohaterowie docierają na plebanię proboszcza Kazuro, gdzie Adam odnajduje kolejne wskazówki na drzwiach szkolnej salki.
• W dworku Gąsowskich odczytana zostaje ukryta wiadomość Adama, co mobilizuje Iwo Gąsowskiego do działania. Staszek Burski relacjonuje wydarzenia, a Adam i Staszek przygotowują pułapkę na bandytów.
• Podczas sprytnej intrygi, upozorowanego „znalezienia” bezwartościowego skarbu, Adam myli bandytów, a dzięki rozszyfrowaniu kolejnych wskazówek ukrytych w portrecie i bajce o bocianie, odnajduje prawdziwy skarb – sakiewkę rubinów i diamentów – w dziupli starego dębu.

2. Czas i miejsce akcji

Akcja powieści rozciąga się na przestrzeni około dwóch intensywnych tygodni, przypadających na początek czerwca, czyli na okres tuż po zakończeniu roku szkolnego. Wydarzenia rozpoczynają się w tętniącej życiem Warszawie, w środowisku gimnazjalnym oraz w domu głównego bohatera, Adama Cisowskiego. Następnie fabuła przenosi czytelnika na polską wieś, do malowniczej wsi Bejgoła, gdzie mieści się zabytkowy dworek rodziny Gąsowskich, wraz z otaczającym go parkiem i tajemniczym domkiem ogrodnika. Ważne epizody rozgrywają się również w pobliskich Wiliszkach, w posiadłości państwa Niemczewskich, a także w opuszczonej chacie bandytów w Żywotówce i na gościnnej plebanii proboszcza Kazuro. Całość przygód osadzona jest w urokliwych okolicach Wilna, co nadaje opowieści dodatkowego kolorytu i głębi historycznej.

3. Charakterystyka bohaterów

• Adam Cisowski: Główny bohater, bystry, inteligentny i niezwykle spostrzegawczy uczeń siódmej klasy, nazywany „szatanem” za swoją przenikliwość. Jest odważny, uczciwy, lojalny wobec przyjaciół i rodziny, a także zakochany w Wandzie Gąsowskiej. To wzór młodego detektywa, zawsze dążący do prawdy i sprawiedliwości.
• Profesor Paweł Gąsowski: Roztargniony, dobrotliwy i łagodny nauczyciel historii, głęboko zafascynowany postacią Napoleona. Mimo swojej niezdarności i często komicznych pomyłek, darzy uczniów wielką sympatią, którą oni mu z nawiązką odwzajemniają. To właśnie on prosi Adama o pomoc w rozwikłaniu zagadki w Bejgole.
• Wanda Gąsowska: Bratanica profesora Gąsowskiego, o pięknych, fiołkowych oczach, w której z miejsca zakochuje się Adam. Jest odważną i bystrą dziewczyną, która aktywnie wspiera Adama w jego śledztwie, stając się jego wierną towarzyszką przygód.
• Iwo Gąsowski: Młodszy brat profesora, ojciec Wandy. To matematyk-pasjonat, który pochłonięty swoimi skomplikowanymi obliczeniami, zaniedbuje sprawy finansowe i stan rodzinnego majątku, co staje się źródłem wielu problemów.
• Pani Gąsowska: Żona Iwo Gąsowskiego, kobieta cierpliwa, gospodarna i praktyczna, która z godnością znosi trudności i wieczny katar, dbając o dom i rodzinę.
• Staszek Burski: Kolega Adama z klasy, początkowo postać negatywna, odpowiedzialny za drobną kradzież pióra. Przechodzi przemianę, stając się później harcerzem i lojalnym, odważnym towarzyszem Adama w jego przygodach w Bejgole.
• Francuz (Kamil de Berier/Armand): Postać kluczowa dla zagadki skarbu. W powieści występują dwie generacje Francuzów poszukujących rodzinnego dziedzictwa: umierający pułkownik Kamil de Berier z czasów napoleońskich, autor listu, oraz jego prawnuk, również imieniem Armand. Francuz spotkany w piwnicy jest schorowany, ale odważny.
• Ksiądz Jan Koszyczek: Autor bezcennego pamiętnika znalezionego przez Adama, który skrupulatnie opisał wydarzenia z 1813 roku, dostarczając kluczowych wskazówek do odnalezienia skarbu.
• Ksiądz proboszcz Kazuro: Uczynny i życzliwy duchowny, który udziela schronienia i pomocy rannemu Francuzowi oraz Adamowi, odgrywając istotną rolę w dalszym rozwoju akcji.
• Bandyci (Fałszywy malarz, chudy złodziejaszek, Garbus): Grupa bezwzględnych przestępców, kierowanych chciwością, próbująca odnaleźć skarb de Berierów, nie cofając się przed szantażem i przemocą. To główni antagoniści Adama w Bejgole.

4. Problematyka

• Poszukiwanie prawdy i sprawiedliwości: Centralny motyw powieści, gdzie Adam, z wrodzoną dociekliwością, dąży do rozwikłania zagadek, ujawnienia oszustw i oddania sprawiedliwości.
• Konfrontacja dobra ze złem: Klasyczne starcie inteligentnego i uczciwego chłopca z grupą chciwych i pozbawionych skrupułów bandytów, którzy chcą zagarnąć skarb.
• Wartość inteligencji i sprytu: Powieść podkreśla, jak bystry umysł i zdolności dedukcyjne są potężniejszą bronią niż siła, pozwalając na rozwiązywanie najtrudniejszych problemów.
• Dziedzictwo przeszłości: Znaczenie historii i tradycji rodzinnej, które stają się kluczem do rozwiązania współczesnej zagadki, podkreślając, że przeszłość rzuca światło na teraźniejszość.
• Odpowiedzialność za majątek rodzinny: Problematyka zaniedbanego dworku i kłopotów finansowych Gąsowskich, co ukazuje konsekwencje braku zainteresowania sprawami praktycznymi na rzecz pasji.

5. Kluczowe wątki

• Wątek detektywistyczny: Cała fabuła opiera się na serii zagadek, od szkolnych drobiazgów po złożoną intrygę skarbu, którą Adam Cisowski z mistrzostwem rozwikłuje.
• Wątek historyczny: Odkrywanie tajemnic związanych z czasami wojen napoleońskich, postacią pułkownika de Beriera i pamiętnikiem księdza Koszyczka, które stanowią tło dla współczesnych wydarzeń.
• Wątek przygodowy: Pełen dynamicznych zdarzeń, takich jak pościg za bandytami, uwięzienie w piwnicy, ucieczka przed burzą na jeziorze, który trzyma czytelnika w napięciu.
• Wątek romantyczny: Rodzące się, niewinne uczucie między Adamem Cisowskim a piękną Wandą Gąsowską, które dodaje powieści delikatności i uroku.
• Wątek młodzieżowy i szkolny: Początkowe wydarzenia w gimnazjum oraz przyjaźnie i relacje między młodymi bohaterami, w tym przemiana Staszka Burskiego.
• Wątek moralny: Kwestia uczciwości, lojalności i odwagi w obliczu pokusy oraz zagrożenia, gdzie Adam konsekwentnie wybiera drogę prawości.

6. Motywy

• Tajemnica i zagadka: Fundamentalny motyw powieści, gdzie każda wskazówka prowadzi do kolejnej, tworząc skomplikowaną sieć do rozwiązania przez głównego bohatera.
• Przyjaźń i lojalność: Ukazane przez relacje Adama ze Staszkiem i harcerzami, podkreślające wartość wzajemnego wsparcia i zaufania w trudnych chwilach.
• Spryt i inteligencja: Główne cechy Adama Cisowskiego, które pozwalają mu na dedukcję, rozszyfrowywanie zagadek i przechytrzanie przeciwników.
• Męstwo i odwaga: Bohaterowie, zwłaszcza Adam i Wanda, wielokrotnie wykazują się odwagą w obliczu niebezpieczeństwa, stawiając czoła bandytom i przeciwnościom losu.
• Uczciwość i sprawiedliwość: Adam, mimo możliwości zatrzymania skarbu, pozostaje wierny swoim zasadom, oddając go prawowitym właścicielom, co stanowi wzór postawy etycznej.
• Miłość: Delikatnie zarysowane uczucie między Adamem a Wandą, które stanowi ważny, choć nie dominujący, element fabuły, dodając jej głębi emocjonalnej.
• Tradycja i historia: Reprezentowane przez stary dworek Gąsowskich, pamiętnik księdza Koszyczka i historię rodu de Berier, które są świadkami minionych wydarzeń i kluczem do teraźniejszości.

7. Streszczenie szczegółowe utworu

Opowieść o „szatanie z siódmej klasy” rozpoczyna się w gwarnym warszawskim gimnazjum, gdzie młody, niezwykle bystry i obdarzony przenikliwym umysłem uczeń, Adam Cisowski, zyskuje sobie przydomek „szatana”. Pierwsze strony powieści ukazują jego talent, gdy bezbłędnie demaskuje system odpytywania z historii, stosowany przez roztargnionego, lecz kochanego przez uczniów profesora Pawła Gąsowskiego. Zaskoczenie nauczyciela i zdumienie kolegów po tym, jak Adam trafnie przewiduje, kto zostanie wezwany do tablicy w kolejną sobotę, stanowi zaledwie wstęp do jego późniejszych, znacznie bardziej skomplikowanych przygód. Już w tym momencie zarysowują się główne cechy Adama: inteligencja, spryt i zdolności analityczne.

Kolejne wydarzenia potwierdzają reputację Adama jako niekwestionowanego mistrza zagadek. W domowym zaciszu, w gwarze licznej rodziny z czwórką młodszego rodzeństwa, rozwiązuje on błahą, choć denerwującą zagadkę zniknięcia porcji lodów, wykorzystując do tego dawny, arabski sposób. Następnie, już w szkole, wykazuje się niezwykłą przenikliwością, rozwiązując trudniejszą sprawę kradzieży wiecznego pióra, o którą niesłusznie podejrzewano jego kolegę, Józefa Żelskiego. Okazuje się, że pióro ukrył Staszek Burski, siedzący z nim w jednej ławce. To wydarzenie nie tylko oczyszcza niewinnego, ale także umacnia pozycję Adama jako „szeryfa” szkoły. Co więcej, jego bystry umysł dostrzega również błąd w księgach rachunkowych spółdzielni uczniowskiej, gdzie brakujące sto złotych to efekt pomyłki – czarna nitka została wzięta za cyfrę „jeden”. Te sukcesy czynią go lokalnym bohaterem i zwiastują jego przyszłą, detektywistyczną karierę.

Z początkiem wakacji życie Adama przybiera niespodziewany obrót. Rodzina Cisowskich planuje urlop nad morzem, ale plany krzyżuje nagła wizyta profesora Gąsowskiego. Nauczyciel prosi Adama o pomoc w rozwiązaniu serii dziwnych i niewytłumaczalnych wydarzeń w jego podupadłym majątku we wsi Bejgoła. Adam zgadza się, rezygnując z morskich kąpieli, i wyrusza w podróż, która na zawsze odmieni jego życie. W Bejgole poznaje bratanicę profesora, piękną Wandę Gąsowską, o fiołkowych oczach, w której z miejsca się zakochuje. Wanda wprowadza go w szczegóły niezwykłych kradzieży: z dworku systematycznie znikają drzwi, by następnie odnajdywać się porzucone w parku. To początek wielkiej zagadki, która pochłonie Adama bez reszty.

W dworku Gąsowskich Adam spotyka także Iwo Gąsowskiego, wuja Wandy i młodszego brata profesora, matematyka-pasjonata, który pochłonięty swoimi obliczeniami, zaniedbuje sprawy majątkowe, przyczyniając się do jego powolnego upadku. Młody detektyw poznaje historię dworku oraz dowiaduje się o tajemniczym Francuzie, który jakiś czas wcześniej odwiedził posiadłość, wzbudzając niepokój. Wieczorną porą, podczas romantycznego spaceru z Wandą po parkowych alejkach, Adam dostrzega skradającą się w stronę dworku tajemniczą postać. Podczas próby zdemaskowania intruza, zostaje on podstępnie uderzony w głowę i traci przytomność, co świadczy o tym, że jego śledztwo wkracza w fazę poważnego zagrożenia.

Po odzyskaniu przytomności Adam dowiaduje się od Wandy, że to ona odnalazła go w ogrodzie i przeniosła do domu, troskliwie się nim opiekując. Okres rekonwalescencji staje się dla Adama czasem intensywnej refleksji. Postanawia szukać rozwiązania zagadki nie tylko w teraźniejszości, ale przede wszystkim w przeszłości, łącząc dziwne wydarzenia z postacią tajemniczego Francuza. Po kilku dniach spędzonych na rozmyślaniach, kierowany intuicją, Adam udaje się na strych dworku, będącego prawdziwą skarbnicą starych dokumentów i zapomnianych przedmiotów. Tam, w kurzu i mroku, odkrywa coś, co okaże się kluczem do całej intrygi.

Na strychu Adam znajduje zżółkły ze starości pamiętnik księdza Jana Koszyczka. W jego stronach ukryta jest relacja z 1813 roku, z czasów wojen napoleońskich, gdy do Bejgoły dotarło dwóch francuskich żołnierzy. Jeden z nich, pułkownik Kamil de Berier, umierający z odmrożonymi nogami, prosił księdza, by jego brat, Armand, został umieszczony w domku ogrodnika, wspominając enigmatycznie coś o drzewach. Ten fragment staje się dla Adama pierwszym realnym tropem w labiryncie zagadki. Jednak na horyzoncie pojawia się nowe zagrożenie. Do majątku przyjeżdża podejrzany mężczyzna, podający się za malarza. Adam szybko identyfikuje go jako bandytę, który go zaatakował, i zauważa jego niepokojące zainteresowanie sprawą drzwi. Następnego dnia fałszywy malarz potwierdza jego obawy, kradnąc bezcenny pamiętnik księdza Koszyczka.

Przewidując dalsze intrygi, Adam pozoruje swój wyjazd, ale w rzeczywistości pozostaje w okolicy, śledząc poczynania bandytów. Dowiaduje się również o trudnej sytuacji finansowej Gąsowskich i odroczonej egzekucji komorniczej. Przypadkiem natrafia na młodą dziewczynę, Irenkę Niemczewską, która, na czyjeś zlecenie, tłumaczy list z francuskiego. Adam, zaintrygowany, rozpoznaje w nim ostatni list umierającego pułkownika Kamil de Beriera do brata, datowany na 1813 rok. List zawiera zaszyfrowaną wskazówkę: „Dan. Al. Inf. C. III. 10–11”. Młody detektyw rozszyfrowuje, że odnosi się ona do „Boskiej komedii” Dantego i prosi poetę Rozbickiego o pomoc w interpretacji. Fragmenty wskazują na poszukiwanie dalszych wskazówek „na drzwiach bramy”. Adam rozpoznaje fałszywego malarza jako zleceniodawcę tłumaczenia i postanawia go śledzić, wiedząc, że jest na tropie skarbu.

Śledząc bandytę, Adam dociera do odległej chaty w Żywotówce, gdzie malarz spotyka się ze swoimi wspólnikami: chudym złodziejaszkiem i Garbusem. Bandyci, mimo posiadania listu, nie potrafią rozszyfrować jego treści. Niestety, Adam zostaje odkryty przez psy i schwytany. Przestępcy, świadomi, że Adam zna treść listu i jego znaczenie, zmuszają go do napisania listu do Gąsowskich. Jednak sprytny chłopiec, wykorzystując pierwsze litery każdego wersu, ukrywa w nim ostrzeżenie: „Strzeżcie domu”. Zostaje następnie uwięziony w piwnicy, gdzie jego sytuacja staje się dramatyczna.

Na dnie piwnicy Adam spotyka schorowanego Francuza, którego bandyci również uwięzili. Okazuje się, że to on, prawnuk pułkownika de Beriera (lub jego brat, według źródła), szukał skarbu i wynajął przestępców, lecz ci zdradzili go, pragnąc zagarnąć bogactwo dla siebie. Francuz jest ranny i zwichnął nogę. Sytuacja pogarsza się, gdy podczas gwałtownej burzy piwnicę zaczyna zalewać woda. W desperackiej próbie Adam wzywa pomocy. Jego wołania słyszą harcerze, którzy przypadkiem znaleźli się w okolicy, a wśród nich – ku zaskoczeniu – jego kolega szkolny, Staszek Burski, który wcześniej ukradł pióro. Harcerze ratują uwięzionych, zabierając chorego Francuza, a Adam i Staszek, wykazując się odwagą, ratują bezcenny pamiętnik, list i pieniądze Francuza, zanim zostaną zniszczone przez wodę.

Mimo burzy, która huczy wkoło, bohaterowie kontynuują swoją niebezpieczną podróż. Podczas przeprawy przez jezioro, mimo własnej gorączki i wycieńczenia, Francuz wykazuje się niezwykłym bohaterstwem, ratując małego harcerza przed utonięciem. Ostatecznie wszyscy docierają na plebanię proboszcza Kazuro, gdzie znajdują schronienie i pomoc. Tam Adam, z pomocą proboszcza, dowiaduje się, że zaginione drzwi z domku w lesie, te same, które tak intrygowały, zostały wykorzystane do przeniesienia rannego powstańca styczniowego i obecnie znajdują się w parafialnej szkółce. Na okuciu jednych z tych drzwi Adam odkrywa kolejną, enigmatyczną wskazówkę: „Wielki dom, dwie malowane brody, nie patrz poza siebie, patrz przed siebie i czytaj w brodzie”.

W międzyczasie, w dworku Gąsowskich, rodzina odczytuje ukryte przesłanie w liście Adama, co wzbudza w nich nadzieję i determinację. Iwo Gąsowski, poruszony wydarzeniami, rezygnuje ze swoich matematycznych obliczeń i postanawia zająć się majątkiem, rozumiejąc jego prawdziwą wartość. Staszek Burski, który wcześniej był sprawcą drobnej kradzieży, staje się teraz lojalnym sojusznikiem i relacjonuje profesorowi wszystkie wydarzenia. Nocą Adam i Staszek wracają do dworku, zabierając coś ze strychu i prosząc profesora, aby rano głośno ich powitał, co jest częścią ich misternie uknutego planu.

Kolejnego dnia Adam oficjalnie zjawia się w majątku na śniadaniu. Zgodnie z planem, w obecności bandytów, którzy wciąż krążą wokół dworku, Adam i Staszek „odnajdują” i „wykopują” z ogrodu skrzynię wypełnioną bezużytecznym żelastwem. To sprytny fortel mający zmylić złodziei i skierować ich uwagę na fałszywy trop. Tymczasem prawdziwa wskazówka dotycząca skarbu, „malowana broda”, prowadzi Adama do starego portretu w galerii dworku. Kolejna zagadka, „Znajdziesz w domu tego, co powróci wkrótce z Egiptu i nigdy nie jadał na uczcie z płaskiego talerza”, naprowadza go na znaną bajkę o bocianie i ostatecznie wskazuje na dziuplę starego dębu rosnącego w parku. Tam, po wszystkich przygodach i rozszyfrowanych intrygach, Adam odnajduje upragniony skarb: sakiewkę pełną rubinów i diamentów. Zgodnie ze swoją uczciwością, oddaje ją prawowitej właścicielce, pani Gąsowskiej, z uroczym stwierdzeniem, że oczy Wandy są dla niego piękniejsze niż najcenniejsze diamenty. W ten sposób młody „szatan” z siódmej klasy zamyka ostatni rozdział tej niezwykłej przygody, przywracając ład i sprawiedliwość, i udowadniając, że prawdziwa wartość tkwi nie w bogactwie, lecz w inteligencji, odwadze i uczciwości.

Monika

Poznajcie Monię – pasjonatkę literatury, która zaczytuje się w kryminałach, biografiach i powieściach obyczajowych. Dobra książka to dla niej najlepszy sposób na wieczorny relaks, choć równie chętnie spędza czas przy emocjonujących filmach, zwłaszcza tych, które trzymają w napięciu do ostatniej chwili.
Kiedy nie oddaje się czytaniu, wyrusza na górskie szlaki, realizując swoją pasję do zdobywania szczytów. Latem zamienia góry na wodę, ciesząc się słońcem i spokojem na desce SUP. Jest również entuzjastką aktywności fizycznej – od dynamicznych zajęć aerobiku po długie spacery wśród leśnych krajobrazów, które pozwalają jej na chwilę wytchnienia.
Prywatnie to szczęśliwa mama dorastającej nastolatki, Łucji, z którą dzieli codzienne radości i wyzwania. Pełna energii, zawsze uśmiechnięta i gotowa na nowe wyzwania – taka właśnie jest Monia!