NOWA KSIĄŻKA ZBIGNIEWA ROKITY, LAUREATA NAGRODY LITERACKIEJ NIKE 2021
Czy podróż tramwajem może być jednocześnie wyprawą w kosmos?
Tak, gdy kosmosem jest Śląsk, a pasażerem-kosmonautą Zbigniew Rokita.
Laureat Nagrody Nike, autor Kajsia i Odrzani podróżuje słynną Siódemką tramwajem, którego trasa wije się między Katowicami, Chorzowem, Świętochłowicami i Bytomiem spajając te miejsca w Aglo, jedyną taką aglomerację.
Tu pomniki są inne, murale wyznaczają granice dzielnic, a aktualności wypisuje się na garażach przy przystanku Wiśniowa. Autor prowadzi nas przez zakamarki skomplikowanej historii i tożsamości regionu, zabiera do pracowni malarza-mistyka Erwina Sówki, na śląskie stadiony, w głąb kopalni Wujek i do osób, które pamiętają jej krwawe dzieje. Pomiędzy widocznymi z okien tramwaju familokami, wilhelmińskimi kamienicami i kikutami przemysłu można dostrzec nie tylko teraźniejszość i przeszłość Śląska, ale również jego niepewną przyszłość.
Jak bardzo różnią się polska i śląska pamięć tych samych wydarzeń i czy te różnice muszą dzielić?
Dlaczego Ślązacy są uwierającym kamykiem w polskim bucie?
Czym skończy się rozgrywająca się na naszych oczach górnośląska rewolucja?
*
Rokita jak mało kto potrafi łączyć reporterskie spojrzenie, serce do spraw, o których pisze, oraz przekorę, która nie pozwala mu wikłać się w stereotypowe opinie o swojej skomplikowanej i całkiem sporej małej ojczyźnie.
/fragment/
Trudno jednak być dobrym historykiem teraźniejszości, dlatego nie wiem, jak ta opowieść się skończy. Wcale nie musi mieć dobrej dla śląskiej odrębności puenty. Ślązacy chwieją się dziś na szczycie góry i w każdej chwili mogą się osunąć bądź w stronę nieistnienia, bądź istnienia. Wielu z nas, Ślązaków, już rozumie, kim nie jest, ale wciąż szuka odpowiedzi na pytanie, kim jest.
POLECAJĄ:
Niech tam inni mają sobie zaczarowane dorożki, Śląskma swój zaczarowany tramwaj zwany Siódemką. MotorniczyZbigniew Rokita zaprasza czytelników wpodróż przez Aglomerację. Jego trasa wiedzie przezmiasta, osiedla, podwórka, mieszkania ikopalnie, zawraca wgłąb historii, kieruje się wprzyszłość. A przede wszystkim tramwaj ten przejeżdża środkiem śląskiej duszy. Zbigniew Rokita napisał książkę osobistą, uczciwą, bez tabu. Powinienprzeczytać ją każdy, bo jest po prostu wspaniała. Ale polecam ją zwłaszcza uwadze tych, którzyzniewiedzy iniezrozumienia budują barykady.
Magdalena Grzebałkowska
Aglo to ruchomy zachwyt. Nad czym? Nad Śląskiem oczywiście. Zbyszek Rokita wsiada w Długą Siódemkę i ciśnie przez Tę Ziemię, żeby odnowić nasze jej widzenie. Dobra literatura nie kopiuje świata, ale czyni widzialnym to, co w nim na co dzień przegapiamy na przykład patrząc niewidzącym wzrokiem przez szybę autobusu lub samochodu. Książką Kajś, Rokita wyłamał się z głównego nurtu pisania o Śląsku, zamieniając lament na zachwyt. W Aglo pedał zachwytu docisnął do deski. Do deski tramwaju.
Ryszard Koziołek
Zbyszek, po tym jak parę lat temu opowiedział nam w najciekawszy możliwy sposób historię Śląska, zabiera nas teraz w najciekawszą podróż tramwajem, jaką było mi dane przeżyć. Już nigdy nic za oknami bany, którą uwielbiam poruszać się po moim mateczniku, nie będzie takie samo mimo że od dziecka przywykłem do tych widoków i są one częścią mnie.
Miuosh
