Co jest przyczyną tego, że średnim miastom w Polsce grozi zapaść społeczno-ekonomiczna? Bo prawie połowa z nich, według Polskiej Akademii Nauk, jest tym zagrożona.
W Polsce jest około dwieście pięćdziesiąt średnich miast. Borykają się z wyludnieniem, upadającym przemysłem, bezrobociem, problemami mieszkaniowymi. Nie pomaga im to, że coraz starsi mieszkańcy mają utrudniony dostęp do ochrony zdrowia, a smog przemierza ulice w chłodniejsze dni, ponieważ niemodernizowane układy grzewcze wymagają węgla i zatruwają środowisko. Nad tym wszystkim unoszą się układy polityczne, których od lat nie można złamać i trwają one bez pomysłu na przyszłość dla miasta.
Marek Szymaniak, autor książki "Zapaść. Reportaże z mniejszych miast", próbuje ustalić, co jest przyczyną tak fatalnej sytuacji, a o szczerą odpowiedź prosi tych, którym kryzys zagraża najbardziej. Wyrusza w podróż po Polsce i spotyka się z mieszkańcami mniejszych miast i miejskimi aktywistami, rozmawia z samorządowcami i włodarzami miast i zestawia z rzeczywistością oficjalne statystyki. Nie zadowala się ogólnikowymi diagnozami oderwanymi od lokalnych problemów, za to drąży, stawia trudne pytania. Nie ocenia, ale nie próbuje usprawiedliwiać wieloletnich zaniedbań – przedstawia rzeczywistość taką, jaką ją widzi. Niektórzy w tych ciężkich czasach wyjechali ze swoich małych ojczyzn, inni zostali i próbują dostosować się do sytuacji – Marek Szymaniak uważnie wsłuchuje się we wszystkie głosy i z reporterską wnikliwością opisuje zastaną rzeczywistość, tworząc realistyczny portret Polski mniejszych miast i ich mieszkańców.
Opublikowana przez Wydawnictwo Czarne książka "Zapaść. Reportaże z mniejszych miast" w serii Reportaż. To książka pokazująca od podszewki miejsca, które zapadają się w siebie i coraz większą przepaścią oddalają od świata, który dąży do nowoczesności, podczas gdy te miasta zostają w przeszłości i marazmie. Ciężko zobaczyć te miasta z perspektywy stolicy lub innych wielkich miast, jednak warto się nad nimi pochylić się, bo to poza największymi ośrodkami miejskimi żyje większość ludzi w Polsce. Autor na 250 stronach "Zapaści" przedstawia ich niesłychanie wnikliwą analizę.
Marek Szymaniak urodził się w 1988 roku, jest dziennikarzem i reporterem. Debiutował książką "Urobieni. Reportaże o pracy", która przyniosła mu nominację do Nagrody Newsweeka im. Teresy Torańskiej. Pisze teksty do "Dużego Formatu", "Pisma", "Spider's Web". W swojej dziennikarskiej pracy często skupia się na ludziach i miejscach wykluczonych, portretując tych, którzy nie mają swojego głosu w mediach.