Tatuażysta z Auschwitz

Powieść “Tatuażysta z Auschwitz” to pierwsza z trójtomowego cyklu autorstwa Heather Morris. Autorka zabiera czytelników do brutalnego świata i rzeczywistości obozowej, przemycając w treści historię trudnej i głębokiej miłości. Głównym bohaterem jest Lale Sokołow, który trafił do Auschwitz w 1942 roku jako dwudziestosześciolatek. Jego zadaniem było tatuowanie numerów na przedramionach przybywających do obozu więźniów. Czytelnicy poznają więc historię opartą na faktach, historię trudną i pełną cierpienia, którą Lale zdecydował się opowiedzieć dopiero po śmierci swojej żony.

Warto zaznaczyć, że książce tej jest zdecydowanie bliżej do romansu niż powieści historycznej. Obozowa rzeczywistość jest tu tylko tłem, oddanym z perspektywy więźnia, który jednak w pewien sposób współpracował z oprawcą. W żadnym stopniu nie umniejsza to narracji, jednak czytelnicy, którzy poszukują w niej wspomnień obozowych naznaczonych degradacją wszelkich ludzkich odruchów i brutalizmu, nie osiągną celu. Książka obfituje w realizm i niezwykle szczegółowe opisy, dotyczą one jednak głównie relacji Lalego i Gity. Autorka oferuje czytelnikom powieść, w której tragiczne okoliczności stanowią kontrapunkt dla wielkiego uczucia. A możliwości, które jako obozowy tatuator miał Lale, zostają w pełni wykorzystane w imię ochrony siebie i swojej ukochanej.

Można zarzucać autorce, że niepotrzebnie spłyciła okoliczności, w których żyli bohaterowie, jednak ciężko ocenić realne możliwości i wybory bohaterów z tak dalekiej perspektywy i życia, którym mogą żyć współcześni czytelnicy. Nie jesteśmy w stanie ocenić, czy nasze zachowanie w podobnej sytuacji byłoby zupełnie inne. Nie mamy także możliwości przewidzenia naszych reakcji, a należy pamiętać, że w ciągłym stanie zagrożenia życia nasze wybory stają się coraz bardziej egoistyczne, bowiem głównym celem jest przetrwanie.

Pozbywszy się uprzedzeń związanych z literaturą sricte historyczną, otrzymujemy piękną powieść, pełną emocji, walki i prawd o samym człowieku. Kontekst historyczny sprawia, że zupełnie inaczej widzimy miłość rodzącą się w tak trudnych czasach. Walka o przetrwanie obejmuje już nie jedną, a dwie osoby, które podejmują wspólną walkę. Na ile wzajemna miłość będzie ich siłą, a na ile słabością dowiemy się w trakcie trzymającej w napięciu lektury.