Poniemieckie

Opowieść spisana przez Karolinę Kuszyk wynika z inspiracji historią obszaru, z którego sama pochodzi – autorka dorastała na terenach przyłączonych do Polski w 1945 r,, a obiekty i przedmioty pozostawione przez ich dawnych mieszkańców otaczały ją od dziecka. „Poniemieckie” to podróż śladami pamiątek po dawnym świecie. Kuszyk analizuje wspomnienia spisane przez wysiedlonych Niemców, przegląda archiwa regionalistów badających przedwojenną historię północnych i zachodnich terytoriów, lecz nade wszystko – uważnie słucha ich obecnych mieszkańców, którzy od trzech pokoleń mieszkają w otoczeniu dorobku życia swoich poprzedników. Wiekowe meble, obrazki, bibeloty zdradzają wiele nie tylko na temat dawnej rzeczywistości, ale i transformacji, jaka dokonała się w ich przestrzeni. Bo czym tak naprawdę są dla nas tytułowe „poniemieckie”? Sentymentalnymi pamiątkami ze świata, którego już nie ma? Śmieciami, które zyskały drugie życie w rękach przesiedleńców wyłącznie z powodu braku alternatywy? Kiedy dom poniemiecki zaczynał zasługiwać na miano domu polskiego? Czy pamięć o ludziach pochowanych na niemieckich cmentarzach przetrwała mimo wysiedlenia ich rodzin? Opowieść o zderzeniu dwóch światów od czasów powojennych do współczesności jest także punktem wyjścia do rozważań na temat aktualnego rozumienia polskości i ile „obcego” mieści się w tym, co uznajemy za „własne”.