Odkrycie wewnętrznej struktury bytów

Współczesny przyrodnik chce - na wzór platońskiego Demiurga - stwarzać rzeczy. W procesach klonowania, krzyżówek genetycznych, tworzenia nowych zmutowanych form roślin nie chodzi tylko o przeformowywanie i przetwarzanie rzeczy, ale stawianie się w roli kogoś, kto dzięki nauce uzurpuje sobie moc stwarzania. Rodzi się zatem konieczność odpowiedzi na pytanie, czy istnieją granice ingerencji w strukturę rzeczy, granice poza którymi ingerencja przestaje być doskonaleniem, a podąża w kierunku szkodzenia i deformowania. Problem ten jest domeną nie tylko nauk przyrodniczych, ale przede wszystkim metafizyki. Metafizyka uczy bowiem odkrywania wewnętrznej struktury rzeczy, w której obok elementów przypadłościowych są także elementy konstytutywne, czyli takie, które determinują naturę rzeczy, te zaś wyznaczają granicę tożsamości i indywidualności rzeczy, która w żaden sposób nie może zostać naruszona bez zniszczenia samej rzeczy. Najważniejszym celem Zeszytu V jest wprowadzenie czytelnika w umiejętność odkrywania wewnętrznej struktury świata osób i rzeczy a przez to docieranie do takich złożeń, których nie może odkryć żadna inna nauka poza metafizyką.