Moby Dick. Tomy 1-2

Arcydzieło literatury światowej w wydaniu Państwowego Instytutu Wydawniczego!

Powieść "Moby Dick" pióra Hermana Melville'a należy do ścisłego kanonu literatury Stanów Zjednoczonych i na stałe zapisała się w historii kultury, także tej popularnej - bo czy wiesz, że najpopularniejsza sieć kawiarni na świecie zawdzięcza swoją nazwę imieniu jednego z jej bohaterów, oficera Starbucka?

Mimo upływu przeszło 150 lat od premiery wciąż czytamy historię pościgu za Moby Dickiem, badamy znaczenie jej symboli i metafor, odkrywamy kolejne warstwy znaczeniowe. Autor rzuca nam ciągłe wyzwania intelektualne, stawia trudne pytania, skłania do refleksji - i sprawia, że rozkoszujemy się lekturą niczym najsmakowitszą ucztą.

Główny bohater powieści, Izmael, jest marynarzem trudniącym się handlem; punktem zwrotnym w jego życiu - i zawiązaniem akcji powieści - jest decyzja o wzięciu udziału w wyprawie wielorybniczej. Izmael wstępuje na pokład statku Pequod, dowodzonego przez jednonogiego kapitana Ahaba. Bohaterowi towarzyszy nowo poznany kompan, Queequeg - nieokrzesany syn wodza z Morza Południowego, który opuścił rodzinne strony, by eksplorować daleki świat.

Podczas rejsu wychodzi na jaw, że kalectwo kapitana jest skutkiem potyczki z legendarnym białym wielorybem o imieniu Moby Dick. Ahab pała żądzą zemsty na zwierzęciu; okazuje się, że zorganizował wyprawę właśnie w tym celu. Doświadczony kapitan ma jednak świadomość, że stąpa po niepewnym gruncie; analiza wewnętrznych rozterek między osobistą satysfakcją a odpowiedzialnością za członków załogi, między emocjami a zdrowym rozsądkiem, stanowi ważny aspekt powieści.

Dzieło wyróżnia się ponadto bogatą symboliką biblijną, widoczną m.in. w imionach bohaterów oraz nawiązaniach do obiektów i wydarzeń wzmiankowanych w Starym Testamencie. Część z nich dotyczy historii Jonasza - proroka, który według Pisma spędził 3 dni w żołądku wielkiej ryby; postać Jonasza często pojawia się w tradycji i obyczajach żeglarskich.

Temat "Moby Dicka" stał się dla Melville'a także okazją do podsumowania całej naukowej wiedzy na temat wielorybów, jaką dysponowano we współczesnych mu czasach (powieść miała premierę w 1851 r.) oraz warsztatu rzemieślniczego wielorybników.

Bogactwo semantyczne i gatunkowe powieści sprawia, że jednorazowa lektura to zdecydowanie za mało - oddajmy głos autorowi posłowia niniejszego wydania, Mikołajowi Wiśniewskiemu: W tym samym duchu należy czytać "Moby Dicka", to znaczy nigdy nie kończyć.