Józef Mackiewicz w "Lewej wolnej" skupia się przede wszystkim na roku 1920 i wojnie z bolszewikami. Na kolejnych kartach powieści przedstawia koleje losu oraz intrygi polityczne, jakie za nimi stały. Książka ma charakter zdecydowanie fabularny, z wyrazistymi postaciami pierwszo i drugoplanowymi. Wprawnie i obficie przepleciona jest faktami historycznymi, analizami, statystykami oraz informacjami o charakterze archiwalnym.

Liczba informacji i wątków historycznych nie wpływa jednak negatywnie na odbiór powieści. Józef Mackiewicz posiada bowiem talent do pisania o sprawach ciężkich. Sprawia jednocześnie, że fabuła jest bezboleśnie przyswajalna.

W książce wyraźnie wyróżniają się dwie warstwy. Pierwszą są losy bohatera - młodego Karola Krotowskiego, a także jego rodziny, ludzi których napotyka. O ironio, Karol jawi się jako niezwykle bohaterski żołnierz, który z pełnym zaangażowaniem walczy o sprawę, której nie rozumie. Bohater pomimo wad oraz moralnych braków wzbudza sympatię, bowiem wykreowany został niezwykle autentycznie. Śledząc kolejne perypetie żołnierza, czytelnik może dostrzec także realia tamtych czasów. Morze trupów, niewyobrażalną biedę, utracone majątki, głód oraz terror.

Na tym tle społecznym krystalizuje się kolejne warstwa powieści, której rdzeniem jest polityka. Autor wiele uwagi poświęca Piłsudskiemu, jednak nie przedstawia go jako krystalicznego bohatera, wręcz przeciwnie. Momentami kult marszałka jest po prostu wyśmiewany.

Przecież ta historyczna postać była również omylnym człowiekiem, nie wszystkie jego posunięcia były właściwe, a przewidywania celne. Czytając powieść "Lewa wolna" i płynąc zgodnie z narracją autora przyjmujemy, nieco inny od wyuczonego, obraz tamtych wydarzeń. Pisarz jest mistrzem politycznego realizmu i świetnie przekazuje taki punkt widzenia swoim czytelnikom.

Uwagę należy poświęcić także stale przewijająca się między wierszami przyrodzie. Ptaki, lasy, kresowe krajobrazy stanowią kolejnego bohatera, który wcale nie odgrywa mniej ważnej roli. Czytelnik przenosi się do miejsca akcji także dzięki tym kunsztownym opisom. Klimat tych lokalizacji jest niemal namacalny, a czytelnik w magiczny sposób zostaje przeniesiony do kresowej Polski Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Należy podkreślić, że sam autor brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, co z pewnością umożliwiło mu tak doskonałe ukazanie jej przebiegu oraz oczekiwań i błędów politycznych, które zostały wtedy popełnione. Nie sposób zapomnieć, że przez te błędy bolszewicy wyszli z tego cało i dostali szansę na zrealizowanie okrutnej zemsty na Polakach.