Terapia schematów to podejście psychoterapeutyczne, które wywodzi się z terapii poznawczo-behawioralnej, łączące to podejście z podejściem psychodynamicznym i terapii Gestalt. Stawia sobie za cel głównie zwiększenie skuteczności terapeutycznej podejścia poznawczego wśród pacjentów z zaburzeniami osobowości.
Terapia ta odmieniła sposób leczenia osób zmagających się z przewlekłą chorobą psychiczną czy zaburzeniem osobowości, zapewniając kompleksową mapę osobowości, doświadczeniowe techniki wprowadzania zmiany oraz wykorzystuje koncepcje przywiązania i rozwoju, by zająć się nieadaptacyjnymi schematami, wynikającymi z zaniedbań i traumy okresu dzieciństwa - wyróżniono osiemnaście nieadaptacyjnych schematów, m.in. podatność na zranienie lub zachorowanie, uwikłanie emocjonalne, porażkę, roszczeniowość, niedostateczną kontrolę, podporządkowanie się, samopoświęcenie, poszukiwania samoakceptacji i uznania. Skuteczność terapii potwierdziły randomizowane kontrolowane badania kliniczne.
"Kontekstualna terapia schematów" to przełomowa książka integrująca terapię schematów z nurtami trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych. Do podstawowego modelu Jeffreya E. Younga autorzy, Bruce A. Stevens, Eckhard Roediger i Robert Brockman, włączyli koncepcje i metody interwencji zaczerpnięte z terapii akceptacji i zaangażowania, terapii skoncentrowanej na współczuciu i psychoterapii, opartej na analizie funkcjonalnej. Pomagają one klientowi rozpoznać niezdrowe style radzenia sobie i wzorce zachowań oraz zwiększyć elastyczność psychologiczną. W zaktualizowanym modelu rolą terapeuty jest już nie tylko pomaganie w opracowaniu bardziej adaptacyjnej treści schematów, lecz również pogłębianie świadomości trybów, jako podstawowego mechanizmu zmiany. W książce opisano także techniki doświadczeniowe i skoncentrowane na emocjach.
Zasady pracy psychoterapeutycznej zostały w książce "Kontekstualna terapia schematów. Integracyjne podejście do zaburzeń osobowości, dysregulacji emocjonalnej i funkcjonowania w relacjach" objaśnione za pomocą opisów przypadków i dialogów z klientem, które szczegółowo ilustrują etap konceptualizacji i stosowanie poszczególnych strategii terapeutycznych. Ta ważna książka zawiera przejrzysty, kompleksowy plan postępowania, który ułatwi terapeucie opracowanie interwencji i pomoże skroić ją na miarę z wykorzystaniem skutecznych technik osadzonych w pełnej troski relacji terapeutycznej.